Vraag maar raak!

In deze blog lees je over hoe je scherpe vragen kan stellen, zoals door middel van de 'Vijf keer waarom'. Ook met 'hoe' en 'wat' vragen. Vraag maar raak en ontdek wat het je allemaal kan opleveren.

De juiste vragen stellen is key als je een gesprek op gang wil brengen. Of als je met je gesprekspartner op zoek bent naar nieuwe ideeën of oplossingen. Een open vraag breekt de weg open naar denken in kansen, waar je met een gesloten vraag vaak het gesprek al stuurt in een bepaalde richting.

Een ‘waarom-vraag‘ heeft vaak een bepaalde lading in zich. Een oordeel, een zoektocht naar een verklaring, een geschiedenis.

Met een ‘welke‘ of ‘wat‘ vraag kom je vaak tot een opsomming van wat al geprobeerd is.

Een ‘hoe-vraag‘ breekt de weg open naar het denken in kansen en nieuwe mogelijkheden. Een frisse blik op de toekomst, zonder een oordeel op wat al eerder geprobeerd is.

Vraag maar raak met ‘hoe’

Hoe kunnen we…? Hoe krijgen we…? Hoe maken we…?

Een vraag die begint met hoe, gevolgd door een werkwoord. Dat is de vuistregel. En daarbij: hoe concreter de vraag, hoe concreter het antwoord.

Hoe maken we onszelf zichtbaarder als organisatie? Dat geeft een andere lading dan: ‘Op welke manieren kunnen we zichtbaarder worden als organisatie?’ Laat dit even op je inwerken.

Onze ervaring in de sessies die we begeleiden:
– Een welke (of wat) vraag leidt tot uitkomsten die je al eens eerder geprobeerd hebt.
– Een hoe-vraag geeft nieuwe energie. Het werkwoord zorgt ervoor dat je in een doe-modus komt.

Ook is het, als je vastloopt in een idee, het makkelijker te breken uit de cirkel met de vraag ‘En hoe kan het wel?‘ Zo worden ideeën niet meteen weggegooid, maar kan je op elkaar voortbouwen.

Waarom? Maar waarom dan?

Vroeger lokten wij onze ouders uit door deze boemerang-vraag keer op keer te stellen, of het zijn de kinderen van nu die het bij ons doen. Tot aan vervelends toe.

Toch kan de ‘waarom-vraag’ veel opleveren. Door de ‘vijf keer waarom’ toe als analyse toe te passen, dwing je jezelf (nog) beter te luisteren en kan je waardevolle informatie ophalen bij de ander.

Riskant aan dit vraagwoord is wel dat het een offensief-defensief gesprek kan uitlokken. Er zit een bepaalde lading in. Een oordeel. Een geschiedenis.

“Waarom heb je dit gedaan?” kan overkomen alsof de ander zich moet verantwoorden aan de slimmere jij. Dus kies je vraag weloverwogen uit.

Hoe werkt de ‘vijf keer waarom’?

Een vraag die met ‘waarom’ begint, is kan al snel een vraag zijn met een aanname of oordeel. Maar met de ‘vijf keer waarom’ juist niet. Je kan er aannames mee opsporen.

1. Omschrijf het probleem.

2. Waarom is dit een probleem?
Hiermee achterhaal je of dit wel het juiste probleem is en ontdek je een of meer verhelderende antwoorden. Heb je één antwoord? Prima. Daag jezelf nog wel even uit tot meer antwoorden te komen.

3. Nog een keer: waarom is dit een probleem?
Stel dat er uit die antwoorden één duidelijke aanleiding is, plak daar dan weer de vraag op ‘waarom is dit een probleem?’. Herhaal dit nog enkele keren.

Onderaan de streep wellicht wel vijf of tien redenen waarom iets een probleem kan zijn. ‘Vraag maar raak’ kan je op deze manier veel opleveren. Misschien wel een directe oplossing, zoals in het filmpje over de Jefferson Memorial.

Vraag maar raak met ‘wat’

Vervang het vraagwoord door ‘wat’ en er opent zich weer een hele andere antwoorden-wereld. Een ‘wat’ vraag is ook ideaal om op een open manier achter iemands mening te komen. Kijk dan hoe je de vraag om kunt bouwen en deze met ‘wat’ te laten starten.

Voorbeelden van te stellen vragen:
In plaats van: Onze online vergadering ging wel goed, niet waar?
“Wat vind jij van het verloop van onze laatste online vergadering?”

In plaats van: Onze vereniging is best gastvrij, toch?
“Wat vind jij interessante voorbeelden van on-gastvrijheid?”

In plaats van: Vond je de meeting nuttig?
“Wat sprak je wel en niet aan in de laatste meeting?”

Persoonlijk maken

Voeg ‘jij’ of ‘jou’ aan de vraag toe om je vraag nog meer kracht bij te zetten.

“Wat vind jij van de gastvrijheid van ons horeca personeel?”
“Wat is jouw visie op ons beleid?”
“Wat betekent lid zijn van onze sportclub voor jou?”

Hiermee maak je de vraag niet alleen persoonlijker, de vraag komt ook beter aan bij je gesprekspartner. Zo hoef je een vraag minder vaak te herhalen en het antwoord dat de ander geeft is ook eerder to the point.

“Wie-Ben-Jij?”

Met Start2Create ontwikkelden we de Wie-Ben-Jij? vragenkaarten. Om mensen echt en anders contact met elkaar te laten maken. Een stapel van 50 vragen die net even anders zijn. Onverwachte vragen, bijzondere vragen, diepgaande vragen, grappige vragen.

Resultaat? Gegarandeerd een ander gesprek dan je van te voren verwacht. In plaats van een gesprek over wat iemand doet ontdek je andere dingen van elkaar. Wie iemand is. Ook als je elkaar al jaren kent.

”Wie-ben-jij” vragenkaartjes

Vaak vertellen mensen wat ze doen, in plaats van wie ze zijn. Maar wie ben je nou als persoon? Wat onthoud je echt van de ander? Met de Wie-Ben-Jij?-vragen voer je een héél ander gesprek, met een lach.

Ik wil meer weten.Bel me terug!

    Kyra van Leeuwen

    Speelde als golfster op de Europese Tour. Maakte al vroeg kennis met ondernemen en het trainersvak.

    Etienne Verhoeff

    Sportjournalist van huis uit, met een bak aan ervaring als presentator op radio en televisie. Etienne is een echte ondernemer.

    Daniëlle Krijger

    Al op jonge leeftijd gevormd door de turnsport. Daniëlle herken je aan haar lef, energie en lach.