Een hacketon faciliteren
Ontdek hier niet alleen wat een hacketon is, maar waar je vooral op moet letten om je hacketon echt tot een succes te maken!Wat is een Hacketon en waar moet je zeker op letten?
Een hackathon is een creatieve proces (meestal 24-48 uur) waarin teams in korte tijd actief oplossingen of concepten bedenken voor echte uitdagingen, met focus op actie. Afsluiten met uitvoerbare pilots, eventueel gejureerd.
Het gaat om samen bedenken en vooral samen doen, met tools die je brein uit de geijkte denkpaden halen. Met praktische stappen, actieve samenwerking en lef.
Waar je zeker op moet letten:
- Vaardige facilitators (minimaal 2, of meer);
- Een opstelling die uitnodigt tot actief meedoen;
- Plezier, vanaf het eerste moment, wat leidt tot meer openheid en creativiteit;
- Concrete en beeldende vraagstukken;
- Mixen van deelnemers;
- Heldere spelregels.
Kies voor werkvormen die aanzetten tot anders denken
Het automatisch brein speelt bij iedereen een grote rol. Voor je het weet verzand je in het denken in beperkingen. Kies voor werkvormen die aanzetten tot anders denken, om de ‘Ja, maar…’ te doorbreken.
Zeker bij het verder uitwerken van concepten, richting uitvoerbare pilots, zal de pre-frontale cortex (het rationele denken) overuren gaan draaien. En soms, als een oplossing dreigt te mislukken, of er zijn veel beren op de weg, kan de amygdala (het stressbrein) geactiveerd worden: flight, flight, freeze, of fawn reacties zijn dan niet ongewoon.
Met heldere spelregels en werkvormen waarbij je vanuit onverwachte hoek oplossingen kunt bedenken, houd je de minste van de deelnemers in ‘Ja, EN’ en ‘OJA, zo kan het óók!’
Hoe bepaal je de hackathon-vragen of uitdagingen?
Optie A: Vooraf bepalen (aanbevolen bij duidelijk doel/thema)
-
Past goed als je specifieke problemen of innovatievragen hebt;
-
Laat vooraf partners/stakeholders/sponsors input geven;
-
Zorg voor maximaal 3-5 heldere vragen waar deelnemers uit kunnen kiezen.
Optie B: Samen met de groep bepalen (aanbevolen)
-
Werkt goed als je co-creatie of als je eigenaarschap wilt stimuleren;
-
Doe dit aan het begin van de sessie, en haal (met oordeel uitstellen) de vragen op. Laat mensen op elkaar doorliften;
- Eventueel stemmen, maar heb zelf ook de vaardigheid als facilitator om in het moment een vraag te kiezen en scherp te formuleren;
-
Je faciliteert dan de probleemdefinitie actief op dag 1
Of kies voor een combinatie: Geef het thema vooraf, maar laat deelnemers de exacte vraag zelf aanscherpen. Let wel, als facilitator beschik je over meer vaardigheden in het scherp formuleren van vragen die bij de hacketon passen.
Hoe maak je een hacketon succesvol?
Sommige hacketons duren 2 dagen. Anderen weer een dag, een paar uur en sommigen zelfs een hele week. Bij Start2Create stellen we onszelf (en de opdrachtgever) altijd de kritische vraag of de lengte het gewenste resultaat gaat opleveren.
Bij een hacketon van 2 dagen, waarin ook het testen met de doelgroep moet plaatsvinden, is het soms slimmer de hacketon in twee delen op te knippen. Zo heb je tijd om je pilots bij te schaven en kun je een jury een verder ontwikkeld resultaat laten zien.
Bovendien is het betrekken van de doelgroep – in plaats van het verzinnen vóór de doelgroep – een essentieel onderdeel om een hacketon te laten slagen. Kijk daarom extra naar wie erbij zijn en of de doelgroep voldoende in het denkproces en de pilot wordt meegenomen.
Tips voor het faciliteren van een hacketon
Valt of staat een hacketon met hoe je het faciliteert.
- Met de spelregel ‘oordeel uitstellen’ voor de deelnemers ben je er nog niet. Je hebt ook je eigen oordeel uit te stellen. Alleen zo stimuleer je echte openheid! Laat mensen hun eigen kritische denker zijn en nieuwe verbanden leggen.
- Alléén is eigenlijk geen – begeleidt alleen met minimaal 1 andere facilitator. Haal je concepten op uit een groep, dan kan de ander schrijven. Zo voorkom je dat je met je rug naar de groep staat en het tempo stagneert. Of dan je zaken mist. Het aansturen van groepjes kan ook efficiënter met 2.
Leer nog meer over faciliteren in de opleiding
Start2Create is ISO9001 gecertificeerd, CRKBO geregistreerd en beschikt over het NRTO keurmerk.