Verandering in gedrag kost tijd en training

‘Ze vonden de sessie superleuk, maar ik merk langzaam dat de 'Ja, maar…' weer terugkeert in de groep. Hoe kan dat?’ Menig manager of deelnemer aan een sessie of opleiding stelt ons deze vraag. Gedragsverandering of cultuurverandering binnen een team of organisatie kost tijd. Het brein heeft tijd nodig om getraind te worden. En als je je hersenen niet traint, verandert er niets. Het ouderwetse adagium 'één is geen' komt hier om de hoek kijken.

Als je op de fiets zit en je stuurt naar links, dan ga je naar….links. Precies! En stuur je naar rechts dan ga je naar rechts. Het zit in gebakken in je onbewuste brein. Maar weet je nog hoe moeilijk het was om te leren fietsen? Je balans houden. Het stuur vasthouden en richting geven aan dat ding. Voor je het wist lag je weer op de grond. Wat er in werkelijkheid gebeurde was dat je brein op allerlei manieren connecties aan het maken was. Ergens was er een klik en kon je fietsen. De eerste keer dat mijn dochter op de fiets zonder zijwieltjes stapte zag je de schakels verbinden. Balans, trappen, stuurrichting. Alleen dat remmen…of een bochtje maken was nog even lastig.

Kinderen pakken dingen sneller op. Het kinderbrein is rekbaar en doorziet dingen sneller. Het is ook niet belast met een gevuld onbewust brein zoals volwassenen. Daarom is het experiment van Destin Sandlin ook interessant om te zien. De Amerikaan maakt video’s op YouTube onder de naam Smarter Every Day. Op een van die video’s (zie hierboven) gaat hij de uitdaging aan om te fietsen op een omgekeerde fiets. Niet dat hij nu achterstevoren over de weg gaat, maar het stuur reageert precies tegenovergesteld. Dus stuur je naar links, dan ga je naar rechts en omgekeerd. Eitje toch? Nou, niets is minder waar. Destin oefent dagelijks en uiteindelijk na maanden krijgt hij het voor elkaar om te kunnen fietsen op de omgekeerde fiets. Zijn brein heeft dus een aantal maanden oefening nodig voordat de connectie is. Voordat het fietsen van bewuste naar het onbewuste brein gaat moet je oefenen, oefenen en nog eens oefenen.

Geef verandering de tijd en de kans. Het brein heeft tijd nodig.

Het mooie aan dit experiment van Sandlin is dat hij na al die maanden op de omgekeerde fiets in Amsterdam op een gewone fiets stapt. Piece of cake? Nope. Hij is het normale fietsen even helemaal verleerd. Ook hier moet zijn brein dus weer de klik maken. Na een paar rondjes heeft Destin het weer te pakken.

Als wij een inspiratiesessie geven op het gebied van creatief denken gaat iedereen met energie naar buiten. Het was leuk. Er kwamen nieuwe ideeën. Alleen al het feit dat je je eigen idee kon roepen en dat er zonder oordeel werd gereageerd is vaak winst. Of dat je uit een heel raar absurd idee toch een heel goed concreet plan kan halen is een eyeopener. Datzelfde geldt voor de opleiding die we geven. Na drie trainingsdagen zitten die deelnemers in de modus van kansen herkennen en #JAen in plaats van Ja maar… De allergrootste uitdaging komt daarna: oefenen en volhouden. Net als het fietsen van Destin of je eigen kind moet je je brein blijven uitdagen in die creativiteit. Want de dagelijkse gang van zaken sleurt je heel snel terug in de modus: probleem -> gelijk probleem oplossen. Of de Ja Maar is weer terug in iedere vergadering. Jouw collega komt met een oplossing voor een probleem of een nieuwe invalshoek en voor je het weet heeft de rest van het team die oplossing al veroordeeld en afschoten. Nog voordat er is gekeken wat er eventueel wel kan.

Een cultuuromslag binnen een bedrijf of organisatie niet binnen een dag is gerealiseerd. Dus als je echt iets wil veranderen binnen je team, geef het ook de kans en de tijd. Maar investeer ook in herhaling van de oefeningen. Oefen bewust in het uitstellen van een oordeel. Durf eerst van divergent denken te gaan en daarna pas convergent te denken. Oftewel, de eerste oplossing is niet altijd de beste oplossing. Daag jezelf uit om in korte tijd verder te kijken en breder te denken. Train je brein.

Hoe voetballers hun brein trainen lees je in deze blog.