“Waarom?” “Maar waarom dan?” Vroeger lokten wij onze ouders uit door deze boemerang-vraag keer op keer te stellen, of het zijn de kinderen van nu die het bij ons doen. Tot aan vervelends toe.
In deze blog lees je over hoe je scherper vragen kan stellen, door middel van de ‘Vijf keer waarom’, maar ook met ‘hoe’ en ‘wat’. Ook laten we je zien in welke gevallen je die open vragen kan inzetten. Èn wat het je kan opleveren. Dus, vraag maar raak en ontdek wat het je allemaal kan opleveren.
Dat je na vijf keer antwoorden op de “Waarom?” vraag tot een zeer diepgaand gesprek kan komen met een zesjarige, zal je wellicht verbazen. Maar misschien triggert het je om de ‘vijf keer waarom’ eens te proberen. Met een collega, of zelfs een kind.
“Waarom?” is een open vraag. Met een open vraag geef je de ander ruimte om van alles op tafel te leggen en het gesprek meer diepgang te geven.
Riskant aan dit vraagwoord is wel dat het een offensief-defensief gesprek kan uitlokken. “Waarom heb je dit gedaan?” kan overkomen alsof de ander zich moet verantwoorden aan de slimmere jij. Dus kies je vraag weloverwogen uit.
Door de ‘vijf keer waarom’ toe te passen dwing je jezelf (nog) beter te luisteren en kan je waardevolle informatie ophalen bij de ander
Een vraag die met ‘waarom’ begint, is kan al snel een vraag zijn met een aanname of oordeel. Maar met de ‘vijf keer waarom’ juist niet. Je kan er aannames mee opsporen.
Stel dat je een probleem constateert en je wil aan de slag om dit aan te pakken. Heb je eigenlijk wel het juiste ‘probleem’ te pakken? Door hier de vraag op te leggen ‘waarom is dit een probleem?’ krijg je een of meer verhelderende antwoorden.
Stel dat er één duidelijke aanleiding is, plak daar dan weer de vraag op ‘waarom is dit een probleem?’. Heb je na je eerste ‘waarom’-vraag al meerdere uitkomsten? Doe dit dan op elke uitkomst. Zo kan je allerlei vertakkingen krijgen. En onderaan de streep wellicht wel vijf of tien redenen waarom iets een probleem kan zijn. ‘Vraag maar raak’ kan je op deze manier veel opleveren.
Je gaat dus specifieker naar de pijnpunten toe, door ‘raak’ door te vragen. En dat kan ook met die zes-jarige die het bloed onder je nagels vandaan haalt.
Er gebeurde iets heel raars, ze werd er helemaal rustig van!
Echt gebeurd. We legden de tool eens uit aan een moeder. Op een avond, toen haar oudste van zes aan het dreinen was om een Sinterklaasboek, paste ze de ‘vijf keer waarom’ toe. En ze stond perplex van de rust die het haar kind bracht. En daarmee ook rust (en begrip) van haar kant.
De juiste vragen stellen is key als je op zoek bent naar nieuwe ideeën of oplossingen. Een ‘waarom-vraag’ heeft vaak een bepaalde lading in zich. Een verwijt, een aanname, een frustratie. Met een waarom-vraag sla je de weg in van het zoeken naar verklaringen, in plaats van het zoeken naar nieuwe mogelijkheden.
Met een ‘welke’ of ‘wat’ vraag kom je vaak tot een opsomming van wat al geprobeerd is.
Een ‘hoe’ vraag breekt de weg open naar het denken in kansen. Een frisse blik op de toekomst, zonder een oordeel op wat al eerder geprobeerd is.
En daarbij: hoe concreter de vraag, hoe concreter het antwoord.
Met Start2Create passen we creatief denken en andere methodieken toe om een aanzet te geven tot anders denken en het ontdekken van nieuwe deken.
Vervang het vraagwoord door ‘wat’ en er opent zich weer een hele andere antwoorden-wereld. Een ‘wat’ vraag is ook ideaal om op een open manier achter iemands mening te komen. Kijk dan hoe je de vraag om kunt bouwen en deze met ‘wat’ te laten starten.
Voorbeelden van te stellen vragen:
In plaats van: Onze online vergadering ging wel goed, niet waar?
“Wat vind jij van het verloop van onze laatste online vergadering?”
In plaats van: Onze vereniging is best gastvrij, toch?
“Wat vind jij interessante voorbeelden van on-gastvrijheid?”
In plaats van: Vond je de meeting nuttig?
“Wat sprak je wel en niet aan in de laatste meeting?”
Voeg ‘jij’ of ‘jou’ aan de vraag toe om je vraag nog meer kracht bij te zetten.
“Wat vind jij van de gastvrijheid van ons horeca personeel?”
“Wat is jouw visie op ons beleid?”
“Wat betekent lid zijn van onze sportclub voor jou?”
Hiermee maak je de vraag niet alleen persoonlijker, de vraag komt ook beter aan bij je gesprekspartner. Zo hoef je een vraag minder vaak te herhalen en het antwoord dat de ander geeft is ook eerder to the point.
Met Start2Create ontwikkelden we de Wie-Ben-Jij? vragenkaarten. Een stapel van 50 vragen die net even anders zijn. Onverwachte vragen, bijzondere vragen, diepgaande vragen, grappige vragen.
Resultaat? Gegarandeerd een ander gesprek dan je van te voren verwacht. In plaats van een gesprek over wat iemand doet ontdek je andere dingen van elkaar. Ook als je elkaar al jaren kent.
Wil je een keer kennismaken, of heb je vragen? Laat het hieronder weten!