De essentie van effectief brainstormen: uit de vaste denkkaders stappen
Maak je wel eens een stagnatie in de stroom aan ideeën mee? Of zie je vaker dat dezelfde mensen aan het woord zijn of dominant aanwezig zijn, maar wordt er niets van gezegd – of mee gedaan? Of wordt er wel eens gemopperd, of er is een tekort aan eigenaarschap? Dan ben je waarschijnlijk in een reguliere, niet-zo-effectieve brainstorm beland.
Doel van brainstormen is vaste denkpatronen te doorbreken en op andere gedachten komen. En het even anders aan te pakken dan ‘gewoon’. Ideaal gezien doe je dat samen met anderen en loop je met nieuwe energie de meeting uit.
Toch levert een brainstorm vaak minder op dan van te voren gehoopt of verwacht. In dit artikel kijken we eerst naar de valkuilen. Daarna krijg je enkele eenvoudige tips en tools voor een effectieve brainstorm.
Regulier brainstormen
Natuurlijk komen ze niet altijd voor of allemaal tegelijk, maar de meest bekende kenmerken van een reguliere brainstorm zijn:
- De vraag bepalen in de sessie zelf, met het nodige denkwerk. Wie, wat, welke, waarom of hoe
- Geen start met spelregels, of elkaar corrigeren op de spelregels tijdens de sessie
- Individueel en in stilte je ideeën opschrijven
- Geen diversiteit in werkvormen
- Je mond vooral dicht houden als je schrijft
- Algemeen spuien
- Tweetallen of kleine groepen
- Een voor een een idee presenteren of het rijtje af
- Eén of een paar mensen lang (of voornamelijk) aan het woord
- Groupthink
Tip 1: Concrete vragen bepalen
Een concrete vraag is noodzakelijk. Maar het formuleren van een sterke vraag kan een uitdaging zijn. Wat we met Start2Create vaak zien is de neiging allesomvattende vragen te stellen. Gebruik de vuistregel: hoe concrete, hoe beter.
- Denk vooraf al na over vraagstukken. Maar haal de vragen ook op uit de groep.
- Ruim minimaal een half uur in voor 1 vraag
- KISS. Keep it Simple Stupid. Een zo kort mogelijke vraag die echt tot de kern komt gaat je verder helpen
- FUN: Formuleer de vragen eens niet op de gewone manier, maar gooi er meer pakkende of beeldende woorden in
En vermijdt dit:
- Lange vragen
- Vragen met en / of / veel komma’s
- Vragen met abstracte woorden
- Meerdere vragen in 1 vraag
Tip 2: Spelregels voor effectief brainstormen
Het buiten de gebaande paden denken moet je wel weten te regisseren. Daarom zijn een aantal spelregels heel handig om in te zetten. Google eens op brainstormen of creatief denken en de kans is groot dat je deze tegen komt:
1. Oordeel uitstellen – we hebben er allemaal last van, maar bewaar je oordeel toch tot een later moment.
2. Kwantiteit boven kwaliteit – er bestaat geen fout, je mag alles roepen.
3. Meeliften op elkaar – je zet je brein ook aan door het antwoord van een ander.
4. Lef! – Uit de meest idiote ideeën kunnen unieke oplossingen komen.
Tip 3: Maak input groot zichtbaar
Gebruik flip-over vellen, zodat iedereen goed kan meelezen. Door te werken met post-its zijn woorden vaak moeilijk leesbaar. Zelfs al sta je met z’n drieën om een tafel, leg een groot vel neer! Zo kan je makkelijker op elkaar meeliften.
Ook schrijf je vaak als individu op een post-it. Het blijft dan langer stil in de ruimte, wat minder energie geeft. Maar ook kan je moeilijker meeliften op de ideeën van anderen.
Tip 4: Werk in groepjes van 4
Disney heeft het ooit onderzocht en getest. In groepjes van vier komt de meeste creativiteit los. Bij minder dan drie mensen of met meer dan zes loopt het eerder spaak. De creativiteit stroomt dan niet. Of dezelfde mensen zijn steeds aan het woord en de stille mensen blijven stil.
Zelfs bij deelgroepjes vanaf vijf mensen heeft de schrijver het heel druk met het verwerken van alle input.
Vier is het gouden getal. Korte opdrachten en kort presenteren tussendoor zorgt voor meer creativiteit en betrokkenheid.
Door o.a. het inzetten van spelregels, de ‘Rode Kaart’ en het toepassen van professionele tools kan je de mindset van de aanwezigen al veranderen.
Start2Create traint professionals in het faciliteren van efficiënte vergaderingen. De tools zijn toe te passen in brainstorms, netwerkbijeenkomsten en gesprekken.
Je leert creatief denken en van alles over het vak van facilitator. Hoe je kan omgaan met weerstand en kan werken aan draagvlak en concrete acties.
Meld je hier aan voor onze opleiding tot creatief denken facilitator.
Speelde als golfster op de Europese Tour. Maakte al vroeg kennis met ondernemen en het trainersvak.
Sportjournalist van huis uit, met een bak aan ervaring als presentator op radio en televisie. Etienne is een echte ondernemer.
Al op jonge leeftijd gevormd door de turnsport. Daniëlle herken je aan haar lef, energie en lach.