De SWOT analyse is een bekende (klassieke) manier om de basis mee te leggen voor je bedrijfsstrategie. Is de SWOT analyse een kans of juist kansloos voor het bepalen van een strategie? Met welke stappen kan je de SWOT analyse opfrissen en bruikbaar maken voor je strategie? Je leest het hier.

Wat is een SWOT-Analyse?

De SWOT-analyse staat voor strengths, weaknesses, opportunities & threats. In de SWOT Analyse wordt gekeken naar de sterke en zwakke punten van de organisatie en de de kansen en bedreigingen van de markt en de externe omgeving. Het is een combinatie van een interne en externe analyse, waarin de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen in een matrix worden verwerkt, waaruit nieuwe strategieën kunnen worden ontwikkeld.

De interne analyse

Om de sterktes en zwaktes binnen een organisatie in kaart te brengen, kunnen de volgende vragen je verder helpen: 

• Waarin blink je uit als bedrijf? Waar laat je juist steken vallen? 
• Wat doe je beter of slechter ten opzichte van de concurrentie ? 
• Waar scoor je in evaluaties van klanten hoog op. En waar scoor je laag op?

De externe analyse 

Voor de externe analyse omschrijf je de kansen en bedreigingen van externe factoren zoals de ontwikkelingen in de markt, politieke ontwikkelingen, technologische ontwikkelingen, gemeentelijke besluiten, veranderde wetgeving, veranderende klantloyaliteit, etcetera. Je focust hier op de macro omgeving en meso omgeving, de hele wereld buiten je eigen bedrijf. Deze externe elementen waren er ook als jouw bedrijf niet had bestaan, maar hier liggen wel kansen voor jouw organisatie.

Tips bij het maken van een goede SWOT-analyse

Tip 1: Mensen betrekken

Voordat je begint met het invullen van de matrix: betrek mensen met verschillende achtergronden uit de organisatie en van buitenaf. Zij hoeven niet eens de belangrijkste stakeholders te zijn. Juist iemand die kritisch weet mee te denken, juist heel anders denkt dan jij of een bak aan ervaring heeft kan van toegevoegde waarde zijn om je te helpen met de SWOT-analyse.

Tip 2: Ga eerst voor kwantiteit

Als je de matrix gaat invullen, schrijf alles op wat er in je opkomt of wat een ander roept. De kwaliteit en prioriteiten komen later. Door in een te vroeg stadium te oordelen en te schrappen mis je uiteindelijk kansen voor de strategie en is het lastiger tot nieuwe inzichten te komen.

Tip 3: Formuleer punten zo concreet mogelijk

Bijvoorbeeld, een zwakte is: we hebben een tekort aan mensen. Maar mis je dan een back-office kracht, bij de sales of juist bij marketing? Of: we hebben echt een eigen stijl. Wat maakt die stijl dan zo uniek? Of wat maakt jouw kennis en ervaring dan zo uniek? 

Omschrijf dit concreet en bondig. Het concreet formuleren helpt je in de laatste stap: bij het bepalen van strategie en het omzetten naar concrete actiepunten.

De strategie bepalen aan de hand van de analyse

Je kan de SWOT analyse inzetten om een of meerdere strategieën voor je bedrijf te ontwikkelen. Vanuit de SWOT-Analyse zet je de kansen, bedreigingen, sterktes en zwaktes tegenover elkaar in een confrontatiematrix en kijk je hoe je de interne sterktes van de organisatie kunt gebruiken om de kansen in de markt te benutten. Deze mogelijkheden vormen uiteindelijk de nieuwe strategie en concrete plannen voor de organisatie. 

Om tot duidelijke, concrete plannen te komen die binnen de hele organisatie gedragen worden, zijn er 3 essentiële stappen:

Stap 1: Trechteren

Als je alle vier de kwadranten gevuld hebt, kan het zijn dat sommige kwadranten uit hun voegen schieten als je echt voor kwantiteit bent gegaan. Dit is hét moment om te trechteren en de meest essentiële punten over te houden. 

 

Tip: Bepaal zelf van te voren hoeveel punten je maximaal per kwadrant wil overhouden. Kies je voor drie, vijf of meer? Onthoud: KISS. Keep It Simple Stupid. 

 

Soms is het de kunst niet te veel te willen, maar het echt bij de kern te houden.


Stap 2: Stemmen met de organisatie

Zelf filteren kan altijd. Door de mensen met wie je werkt te laten stemmen, weet je waar zij de meeste kansen in zien. Op deze manier kan je hen de prioriteiten van de organisatie laten (mee)bepalen en ben je als directeur of MT niet degene die het altijd maar bepaalt. Door anderen te laten stemmen werk je aan draagvlak in je organisatie.

Schrijf de punten zichtbaar op een flip-over vel en geef de mensen uit je organisatie (of een afvaardiging) twee of drie stickers om te plakken voor elk kwadrant. Op deze manier heb je in korte tijd een overzicht van waar betrokkenen kansen in zien.

 

Stap 3: Vragen formuleren

Om tot meer uitgewerkte plannen te komen en tenslotte tot een concrete actie over te gaan, helpen het formuleren van korte, concrete hoe-vragen. De kracht van de hoe-vragen stellen is:

• dat het open vragen zijn
• dat het vragen zijn zonder lading of verwijt, zoals een ‘waarom’ vraag
• doelgericht aan de slag kunnen gaan


 

Voorbeelden:

• Hoe kunnen we de omzet per klant verhogen?
• Hoe maken we ons sales team zo sterk mogelijk?
• Hoe worden we zichtbaar in de gemeente?

Je kan vervolgens een mini-brainstorm of creatief denken sessie inplannen om met elkaar in korte tijd tot concrete actiepunten te komen. Hiermee doorbreek je de standaard manier van vergaderen en kan je tot verrassende inzichten en strategieën komen.

Creatieve sessies benutten voor strategie 

De SWOT-analyse alleen helpt je niet verder

Welk model je ook aanhangt, er zitten altijd haken en ogen aan. De een zweert bij de SWOT-analyse alleen, de ander schrijft hem af of ziet zelfs dat het averechts werkt op een sterke strategie.

De grootste valkuil bij de SWOT-analyse is dat je hem hebt ingevuld, maar dat het daarna ligt te verstoffen in de kast. Die kans is met name aanwezig als:

• mensen niet zijn betrokken bij het maken van de SWOT
• de SWOT toch onvolledig blijkt
• het een tijdrovend proces is door lange vergaderingen met veel ‘ja, maar…’
• je de SWOT analyse niet herhaaldelijk doet, want de organisatie is een dynamisch geheel
• het proces na de SWOT analyse niet helder is
• je de zachte kanten van je organisatie en leiderschapsstijlen onbehandeld laat.

Het gaat dan ook om de kwaliteit van het proces dat hierna volgt. Methodieken van creatief denken helpen bij het komen tot nieuwe ideeën en inzichten, draagvlak onder stakeholders, teambuilding, maar ook het concretiseren van plannen. 

Hoe? Misschien meer aandacht voor een paar zinnen extra in de aanpak? En wellicht de valkuilen inkorten? 

 

Meer ontdekken over wat creatief denken is hoe het kan helpen bij strategievorming? Kijk dan hier.

Ontdek meer over creatief denken 

 

Met Start2Create laten we op een dynamische manier mensen anders denken. Over de toekomst van de organisatie, maar ook over praktische vraagstukken en voor teambuilding. Dat doen we aan de hand van creatief denken, in diverse ‘wasprogramma’s’. Meer over de programma’s lees je hier.

Heb je hulp nodig bij het formuleren van vragen of het omzetten naar actiepunten? Of ben je benieuwd hoe creatief denken methodieken je kunnen helpen bij het vormen van strategie? Laat je vraag achter in het contactformulier onderaan de pagina, of neem contact op met Kyra (kyra@start2create.nl / 06 19 83 62 63).